30. 04. 2023 r.
Admin. Andrzej Miernicki
XVI RAJD BUDZISZYŃSKI
Tegoroczny rajd zorganizowany 28 kwietnia przez Urząd Miasta Żagań przebiegał szlakiem bitew, cmentarzy i pomników żołnierzy II Armii Wojska Polskiego na Łużycach. Całe przedsięwzięcie koordynował i organizował Jan Mazur. Stowarzyszenie Żołnierzy i Pracowników Wojska 3. Drezdeńskiego Pułku Czołgów Średnich im. 3. Brygady Pancernej reprezentowali: poczet sztandarowy w składzie – Marek Józefaciuk, Krzysztof Wenzel i Edward Sitnicki, Wanda Ciemniak, Tadeusz Wołoszyn, Jerzy Szałaj i Andrzej Miernicki.
Pierwszym punktem było złożenie kwiatów przy pomniku wygnańców kresowych żołnierza polskiego w Żarkach Wielkich. Główne uroczystości odbyły się w Crostwitz (Chrósćicy). Józef Tarniowy - prezes Kresowego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego im. Orląt Lwowskich powitał zebranych i zapoznał uczestników rajdu z programem.
Następnie przemówienia powitalne wygłosili: burmistrz Budziszyna, wice przewodniczący Związku Serbów Łużyckich „Domowina” oraz Krzysztof Kopociński, który zapoznał zebranych z historią dwóch pomników. Upamiętniają one 4, 902 poległych, 2,798 zaginionych bez wieści oraz 10, 532 rannych. Dzieci z miejscowej szkoły podstawowej zaśpiewały wiązankę pieśni łużyckich.
W hołdzie poległym i zaginionym delegacje złożyły przy drugim pomniku wiązanki kwiatów biało-czerwonych i zapaliły znicze. Przy pierwszym pomniku, po złożeniu kwiatów, wystąpił żagański zespół ON I ONI, który zaśpiewał wiązankę pieśni żołnierskich. Uczestnicy rajdu podziękowali Serbołużyczanom za wspaniałą gościnę i opiekę na miejscami pamięci naszych żołnierzy.
O godz. 11:30 w Domu Parafialnym przy kościele pw. śś. Szymona i Judy Tadeusza (w remoncie) , ks. Paweł Konieczny, proboszcz parafii Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Żarach, odprawił mszę w intencji poległych i zaginionych żołnierzy II Armii WP. Przy tablicy upamiętniającej polskich jeńców wojennych, uczestników kampanii wrześniowej, złożono kwiaty i odśpiewano Barkę na pamiątkę wizyty kardynała Karola Wojtyły.
Po spotkaniu w Domu Kultury „JEDNOTA” uczestnicy udali się do wsi Horka. W miejscowości tej, 26 kwietnia 1945 roku, kolumna samochodów sanitarnych i furmanek z oznaczeniami Czerwonego Krzyża, szpitala polowego z 300 rannymi żołnierzami 9. Dywizji Piechoty wpadła w zasadzkę. Hitlerowcy z dywizji Brandenburg wymordowali zarówno ich jak i personel medyczny strzałami w tym głowy.
Ostatnim odwiedzonym miejscem pamięci był obelisk upamiętniający zamordowanego Stanisława Błażejczuka – robotnika przymusowego, którego za odwzajemnioną miłość do miejscowej dziewczyny, powieszono publicznie. Niemcy, w ramach zastraszenia, zwieźli na egzekucję około 200 robotników przymusowych pracujących u okolicznych niemieckich gospodarzy.
28. 04. 2023 r.
Admin. Andrzej Miernicki